Tortulo-di-champ
Syntrichia ruralis
Pottiaceae
Nom en français : Tortule des champs.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno fai de tepiero pulèu espesso (1 à 8 cm) sus la roco o au sòu, e souvènt jaunastro. Li fueio soun espatulado, à bord recurva, e podon faire fin qu'à 5 mm ; porton un long péu ialin e denta. La costo èi souvènt roujo. Fai raramen d'espouroufite ; aquéli an uno sedo roujo founso e uno urno marroun (fotò).
Usanço :Es proche d'àutri meno dóu meme gènre, pamens se recounèis à sa taio, soun long péu e l'endré ounte trachis. Se pòu engana emé d'àutri mousso à long pèu : Barbula, Tortula, Racomitrium...
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 8 cm
Fueio : 2 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Syntrichia
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Membrano basalo auto
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sòu
- Roco
- Muraio
Estànci : Mesoumediterran à Aupen
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Syntrichia ruralis (Hedw.) F.Weber & D.Mohr, 1803
(= Tortula ruralis (Hedw.) G.Gaertn., B.Mey. & Scherb., 1802 = Barbula ruralis Hedw., 1801 )
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753